Mamy pierwszy genom Y. pestis z epicentrum pierwszej udokumentowanej pandemii

2 września 2025, 08:38

Po raz pierwszy udało się zdobyć genetyczny dowód na występowanie Dżumy Justyniana – pierwszej odnotowanej pandemii w historii ludzkości – tam, gdzie się rozpoczęła, we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego. Odkrycia dokonali naukowcy z University of South Florida we współpracy z kolegami z University of Sydney, CSIR-Indian Institute of Chemical Biology w Kalkucie oraz Florida Atlantic University. Ich badania uzupełniają ważne luki w rozumieniu pandemii. Dotychczas bowiem wszelkie dowody genetyczne pochodziły z Europy Zachodniej, z terenów odległych od epicentrum pandemii.



Baterie słoneczne

Szybki rozwój energetyki słonecznej

14 kwietnia 2017, 10:58

W roku 2000 na całym świecie zainstalowane były panele słoneczne o łącznej mocy około 4 GW i wydawało się, że energetyka słoneczna raczej nie ma przed sobą przyszłości. Jeszcze w 2002 roku Międzynarodowa Agencja Energii przewidywała, że do roku 2020 zainstalowana globalnie moc energetyki słonecznej wyniesie około 10 GW, a jej udział w światowej produkcji energii będzie praktycznie niezauważalny.


Elektra – pierwsza planetoida poczwórna

21 lutego 2022, 18:06

Uczeni z Narodowego Instytutu Badań Astronomicznych w Tajlandii, Université de Lyon i Sorbonne Université poinformowali o odkryciu trzeciego księżyca planetoidy Elektra. Tym samym Elektra jest pierwszą znaną planetoidą poczwórną.


Ślub w kosmosie

19 czerwca 2008, 11:42

Dwie japońskie firmy, transportowa Rocketplane Kistler Japan i zajmująca się przygotowaniem wesel First Advantage, planują organizację ślubów w przestrzeni kosmicznej. Od 2011 r. podobne uroczystości miałyby się odbywać na pokładzie statku Rocketplane XP.


CERN i Argonne szukają początków ciężkich jąder

1 kwietnia 2020, 05:20

Jedną z największych tajemnic fizyki jądrowej jest odpowiedź na pytanie, dlaczego wszechświat jest zbudowany z takich a nie innych pierwiastków. Dlaczego nie z innych? Naukowców szczególnie interesują procesy fizyczne stojące u podstaw powstania ciężkich pierwiastków, jak złoto, platyna czy uran


„Świat Dysku” Pratchetta na znaczkach pocztowych. Royal Mail uczci 40-lecie serii

7 sierpnia 2023, 13:04

Brytyjska poczta postanowiła uczcić 40-lecie początków „Świata Dysku” Terry'ego Pratchetta za pomocą serii 8 znaczków. Jak dobrze pamiętają wszyscy fani twórczości pisarza, w 1983 r. ukazał się pierwszy tom tego cyklu satyrycznych powieści fantasy pt. „Kolor magii”.


Wpływamy na ostatnie dziewicze ekosystemy

2 sierpnia 2011, 16:48

Ludzie coraz mocniej wpływają na ostatnie dziewicze ekosystemy na naszej planecie - te, położone głęboko pod powierzchnią oceanów. Nasza wiedza o nich jest bardzo ograniczona, jednak wszelkie dostępne dane wskazują na olbrzymią bioróżnorodność


Kultura Clovis pojawiła się i zniknęła w ciągu 300 lat. Była uzależniona od megafauny?

26 października 2020, 10:09

Kultura Clovis, przez dziesięciolecia uważana za najstarszą kulturę Ameryki Północnej, wciąż nas zaskakuje. Najnowsze badania artefaktów wykonanych przez przedstawicieli tej kultury wykazały, że wszystkie one powstały w bardzo krótkim czasie, pomiędzy 13 050 a 12 750 lat temu.


Starożytny Egipt: policyjny gwizdek sprzed 3500 lat

17 września 2025, 10:33

W staroegipskim Achetaton (obecnie Amarna), mieście założonym ok. 1347 roku przed naszą erą przez Echnatona, który zbudował tam swoją stolicę, znaleziono policyjny gwizdek z krowiej kości. Niezwykły artefakt został odkryty w Stone Village, położonej na peryferiach wiosce robotników, a jego istnienie to wsparcie dla poglądu, że miejsce to – ze względu na bliskość królewskich grobowców, przy budowie których pracowali robotnicy – podlegało ścisłej kontroli policyjnej. To pierwszy egipski gwizdek znaleziony w kontekście najwyższej władzy i ważny zabytek, który da specjalistom wgląd w technologie obróbki kości stosowane w II tysiącleciu p.n.e. w państwie faraonów.


Kwantowa rewolucja polskich fizyków

12 czerwca 2017, 09:58

Dr hab. Magdalena Stobińska z Uniwersytetu Warszawskiego zaprezentowała na łamach prestiżowego czasopisma Physical Review Letters nową metodę kwantowego sterowania cząstkami światła (fotonami).


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy